سرمایه اجتماعی

*تعریف مفهومی:

پیر بوردیو، سرمایه اجتماعی را مجموع منافع بالفعل و بالقوه که کنشگران از طریق ارتباطات و مناسبات بین فردی و اجتماعی نظیر عضویت در شبکه های اجتماعی و سازمان ها به دست می آورند، تعریف می کند. این تعریف از سرمایه اجتماعی دلالت بر این دارد که سرمایه اجتماعی دو جزء سازنده دارد: تعداد شبکه‏های افراد و میزان دسترسی افراد به این سرمایه ها. بوردیو بر این باور بود که سرمایه اجتماعی یک دارایی برای افراد ثروتمند محسوب می شود که بواسطه آن برتری خود را نسبت به سایر طبقات دیگر در جامعه حفظ می کنند(فیلد، 1386 :38).

*تعریف عملیاتی:

سرمایه اجتماعی با دو بعد کلی : الف- کمیت سرمایه اجتماعی  و با شاخص های: تعداد خویشاوندان نزدیک، تعداد دوستان نزدیک،  تعداد همکاران نزدیک، عضویت در انجمن ها( همکاری با انجمن های مدارس، همکاری با انجمن های خیریه ایی، همکاری با انجمن های هنری، همکاری با انجمن های حمایتی نظیر: حفظ محیط زیست، سالمندان، کودکان و زنان، همکاری با انجمن های اتحادیه های صنفی، همکاری با انجمن های تخصصی(علمی، فرهنگی و هنری)، همکاری با هیأت ها، جلسات و جشن های مذهبی، عضویت و همکاری با شبکه های اجتماعی مجازی) و ب- کیفیت سرمایه اجتماعی: با شاخص های: هنجارهای مشترک،  التزام هاي درك شده، اعتماد متقابل، هویت مشترک، مفید و اثربخش بودن  مشخص و سنجیده می شود.  

پرسشنامه محقق ساخته سرمایه اجتماعی:

پرسشنامه محقق ساخته سرمایه اجتماعب براساس رویکرد نظری شبکه ای پیر بوردیو در قالب طیف لیکرت 5 درجه ایی مورد استفاده قرار  می گیرد. این ابزار دارای 16 گویه بوده که دو بعد کمیت سرمایه اجتماعی و کیفیت سرمایه اجتماعی  را مورد سنجش قرار می دهد. پاسخ دهی به سئوالات نیز براساس طیف پنج گزینه ای لیکرت با گزینه های "کاملا مخالف و خیلی کم" (با نمره 1)، "مخالف و کم" (با نمره 2)، "تا حدودی و تاحدی  موافق" (با نمره 3)، "موافق و زیاد" (با نمره 4) و "کاملا موافق و خیلی زیاد" (با نمره 5) می باشد. در این پرسشنامه جهت گیری و کدگذاری معکوس  وجود ندارد.